هیپوکلریت سدیم

آشنایی با هیپوکلریت سدیم

هیپوکلریت سدیم (NaOCl) یک ترکیب شیمیایی بسیار واکنش پذیر است که کاربردهای وسیعی در صنایع مختلف دارد. این یک عامل اکسید کننده همه کاره و موثر است که معمولاً به عنوان سفید کننده شناخته می شود که قدرت ضد عفونی کردن بالایی دارد.

با توجه قدرت بالای آن در از بین بردن باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و سایر میکروارگانیسم ها، به طور گسترده ای به عنوان یک عامل پاک کننده و ضد عفونی کننده در صنایع غذایی و نوشیدنی، مراقبت های بهداشتی، تصفیه آب و صنایع استخرهای شنا و غیره استفاده می شود.

هیپوکلریت سدیم چیست؟

هیپوکلریت سدیم یا آب ژاول مایعی شفاف و مایل به زرد با بوی تند است. هیپوکلریت سدیم یک عامل اکسید کننده قوی است و در هنگام واکنش با ترکیبات آلی می تواند اکسیژن آزاد کند. این واکنش که به عنوان اکسیداسیون شناخته می شود بعنوان یک سفید کننده در هیپوکلریت سدیم است.

این ماده در درصد های 5 الی 15 در بازار عرضه می گردد. هر چه این درصد بالاتر باشد قدرت سفید کردن و ضدعفونی کردن بیشتری را نیز دارد.

فرمول شیمیایی هیپوکلریت سدیم

فرمول شیمیایی هیپوکلریت سدیم NaClO است که Na نمایانگر سدیم، Cl نمایانگر کلر و O نمایانگر اکسیژن است.

اسامی مترادف هیپوکلریت سدیم

• آب ژاول
• وایتکس

هیپوکلریت سدیم همان آب ژاول با خلوص یا اکتیو 15 می باشد ولی وایتکس رقیق شده و دارای خلوص نهایتا 5 درصد است.

هیپوکلریت سدیم چه کاربردهایی دارد؟

هیپوکلریت سدیم در صنایع غذایی

در صنایع غذایی و نوشیدنی، هیپوکلریت سدیم معمولاً برای ضدعفونی کردن تجهیزات، سطوح و آب استفاده می شود. قدرت اکسید کنندگی بالا آن را به عاملی موثر برای از بین بردن کثیفی، کثیفی و میکروارگانیسم ها از تجهیزات و سطوح تبدیل می کند.

علاوه بر این، از آن برای ضدعفونی کردن آب مورد استفاده در تولید غذا و نوشیدنی استفاده می‌شود تا مطمئن  شویم که آب کاملا  ضد عفونی شده است و محصول نهایی از هر گونه آلودگی تمیز می کند.

هیپوکلریت سدیم در صنعت بهداشت و درمان

هیپوکلریت سدیم به طور گسترده در صنعت مراقبت های بهداشتی برای ضد عفونی کردن سطوح، تجهیزات و ابزار پزشکی کاربرد دارد. بیمارستان ها، خانه های سالمندان و سایر مراکز مراقبت های بهداشتی از آن  برای از بین بردن باکتری ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا که می توانند باعث عفونت و گسترش بیماری شوند استفاده می کنند.

علاوه بر این، برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن پانسمان‌های زخم، ابزار جراحی و سایر وسایل پزشکی که در تماس مستقیم با بیماران هستند استفاده می‌شود.

هیپوکلریت سدیم در صنعت تصفیه آب

 در صنعت تصفیه آب نیز از هیپوکلریت سدیم برای ضد عفونی کردن آب آشامیدنی و فاضلاب استفاده می کند. قدرت اکسید کنندگی بالای آن باعث می شود که میکروب ها و باکتری های داخل آب را از بین ببرد . علاوه بر این، از آن برای حذف آهن، منگنز و سولفید هیدروژن از آب استفاده می شود و آن را برای مصرف انسان ایمن تر و خوش طعم تر می کند.

هیپوکلریت سدیم برای استخر

هیپوکلریت سدیم به عنوان یک ماده ی اصلی برای ضدعفونی کردن آب استخر و شفاف سازی استفاده می شود.

هیپوکلریت سدیم در وایتکس

امروزه بیشترین استفاده از هیپوکلریت سدیم در مواد سفید کننده مثل وایتکس است. در واقع از رقیق سازی هیپوکلریت سدیم، وایتکس تولید می شود که در مصارف خانگی بسیار پر کاربرد هست. معمولا وایتکس و سفید کننده های خانگی دارای 5 الی 10 درصد هیپوکلریت سدیم هستند.

از دیگر کاربرد های هیپوکلریت سدیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  در دندانپزشکی برای شست و شوی کانال دندان ها
• پاک کردن لکه ها از روی پارچه
• صنایع شیشه سازی
• صنایع کاغذ سازی
• دفع زباله ها
• سنگشویی ها
• و.....

روش های تولید هیپوکلریت سدیم

هیپوکلریت سدیم به دو روش زیر تولید می شود :

تولید هیپوکلریت سدیم از طریق وارد کردن گاز کلر به سود پرک

با وارد کردن گاز کلر به سودپرک هیپوکلریت سدیم تولید می شود. نکته مهم در این روش این است که حتما لوله ها و مخازن باید از جنس PVC  باشند. اگر جنس مخازن فلزی باشد دچار خوردگی می شود.

تولید هیپوکلریت سدیم به وسیله الکترولیز محلول NaCl

در روش دوم از الکترولیز محلول سدیم کلرید برای تولید هیپوکلریت سدیم استفاده می شود.

هیپوکلریت سدیم چه خطراتی دارد؟

هنگام استفاده از این ماده ی شیمیایی موارد ایمنی را رعایت کنید زیرا خطراتی به همراه دارد.

اگر در محیط بسته استفاده کنید :

گاز آن  باعث آسیب زدن به ریه هایتان می شود و موجب سرفه های پی در پی می گردد.

اگر به چشم تماس پیدا کند :

باعث قرمز و درد چشم می شود.

اگر با پوست تماس پیدا کند :

باعث قرمز و سوختن و تاول زدن پوست می شود. در این شرایط سریعا چشم را به مدت 15 الی 20 دقیقه شست شو دهید.

اگر بلعیده شود :

باعث ایجاد درد های شکمی، استفراغ، سوزش معده می شود. در این شرایط به فرد مسموم سریعا شیر بدهید.

موارد ایمنی برای استفاده از هیپوکلریت سدیم

• در محیطی استفاده شود که دارای تهویه مناسب است.
• هنگام استفاده از آن از ماسک های مخصوص استفاده شود.
• حتما از دستکش های کار استفاده کنید.

شرایط نگه داری از هیپوکلریت سدیم چگونه است؟

هیپوکلریت سدیم را در معرض آفتاب و گرما قرار ندهید زیرا خاصیت خود را از دست می دهد.

اگر مدت زمان طولانی ای از آن استفاده نکنید به مرور زمان درصد خلوص آن کم می شود.

هیپوکلریت سدیم را از کجا بخریم؟

هیپوکلریت سدیم با توجه به درصد خلوصی دارد دارای قیمت های متفاوتی دارد. شما باید با توجه به نیاز و مصرف تان آن را تهیه نمایید.

هیپوکلریت هایی که دارای درصد خلوص بالاتری هستند برای بیمارستان ها، استخر ها و کارخانجات مورد استفاده قرار می گیرد.

هیپوکلریت هایی که درصد خلوص پایین تری دارند برای دندانپزشکی ها و مصارف خانگی و ... مناسب هستند.

شرکت آداک شیمی عرضه کننده ی هیپوکلرین سدیم در بالاترین خلوص و بالاترین کیفیت است.

شما می توانید هیپوکلریت سدیم را به صورت گالن های 20 لیتری و تانکر های 1000 لیتری تهیه نمایید.

سوالات متداول

آیا هیپوکلریت سدیم همان آب ژاول است؟

بله، هیپوکلریت سدیم نام علمی آب ژاول است.

هیپوکلریت سدیم با چه مواد شمیایی دیگری نباید ترکیب شود؟

هیپوکلریت سدیم با هیچ ماده ی شوینده ای از جمله جوهر نمک هرگز نباید ترکیب شود.

آیا هیپوکلریت سدیم همان وایتکس است؟

وایتکس های خانگی همان هیپوکلریت سدیم با درصد خلوص 3 الی 6 درصد هستند. اما هیپوکلریت سدیم دارای درصد خلوص 15 است.