اسید کلریدریک

اسید کلریدریک چیست؟

اسید کلریدریک محلولی بی رنگ با بوی تند است. این اسید در گروه اسیدهای قوی طبقه بندی می شود. اسید کلریدریک ماده شیمیایی صنعتی است که کاربرد زیادی در صنعت دارد.

اسید کلریدریک با نام های مختلف شناخته می شود که عبارتند از :

 هیدروکلریک اسید، اسید موریاتیک، ارواح نمک و جوهر نمک

خرید اسید کلریدریک

آداک شیمی به عنوان عرضه کننده اسید کلریدریک در ایران این اسید را به صورت خرد و عمده به فروش می رساند. جهت خرید اسید کلریدریک می توانید به صورت حضوری و آنلاین اقدام نمایید.

خرید اینترنتی اسید کلریدریک

شما عزیزان می توانید از طریق سایت نوع بسته بندی مورد نیازتان را انتخاب کرده و خرید خود را به صورت اینترنتی انجام دهید.

اگر برای خرید اینترنتی دچار مشکل شدید حتما با پشتیبان سایت تماس حاصل فرمایید.

قیمت هیدروکلریک اسید

برای اطلاع از قیمت اسید کلریدریک به صورت عمده با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

بسته بندی اسید کلریدریک

اسید کلریدریک به صورت فله در تانکر های 1000 لیتری و بشکه های 220 لیتری عرضه می گردد. اگر شما مشتریان عزیز در تهران و حومه مخزن داشته باشید همکاران ما می توانند اسید را با پمپ برای شما تخلیه کنند.

تانکر های 1000 لیتری : خرید اسید کلریدریک به صورت تانکر 1000 لیتری فقط برای تهران و حومه میسر می باشد. زیرا همکاران ما اسید را به صورت تانکری با ماشین حمل کرده و با پمپ و شلنگ بای مشتری تخلیه می کنند.

از مزایای خرید اسید کلریدریک به صورت تانکری این است که قیمت به صورت فله محاسبه می شود و شما دیگر هزینه بسته بندی نمی دهید.

بشکه 220 لیتری : خرید اسید کلریدریک به صورت بشکه 220 لیتری هم قیمت به صورت فله حساب می شود و شما می توانید یک بار هزینه بسته بندی را داده و دفعات بعد بشکه را بیاورید و اسید ببرید.

• گالن 20 لیتری
• گالن 5 لیتری

انواع اسید کلریدریک

• اسید کلریدریک 33 درصد صنعتی
• اسید کلریدریک 37 درصد آزمایشگاهی
• هیدروکلریک اسید مرک آلمان
• کلریدریک اسید دکتر مجللی

فرمول شیمیایی هیدروکلریک اسید

فرمول شیمیایی اسید کلریدریک HCl می باشد که در تصویر زیر می توانید ملاحظه نمایید.

ویژگی شیمیایی Hydrochloric acid

• غیرقابل اشتعال
• اسید بسیار قوی و خورنده
• محلول بی رنگ با بوی تند
• کاربردهای اسیدکلریدریک
• اسیدی کردن چاه های نفتی
• تهیه پاک کننده ها و جرم گیرها
• حذف رسوب بویلرها و دستگاه ها
• شست و شو و اسیدشویی فلزات

انواع هیدروکلریک اسید

1. اسید کلریدریک 33 درصد صنعتی
2. اسید کلریدریک 37 درصد آزمایشگاهی

تاریخچه هیدروکلریک اسید

در اوایل قرن دهم پزشک و دانشمند ایرانی، ابوبکر رازی آزمایشاتی را روی آمونیاک و ویترول انجام داد و روشی ابتدایی برای تولید اسید کلریدریک ابداع کرد که در کتاب اسرار وی آورده شده است.

در قرن 11 تا 13 با تکیه بر آزمایشات رازی درباره آلوم و نمک، متوجه شدند با حرارت دادن فلزات میتوان نمک های آنها را تولید کرد که در آن زمان با حرارت دادن جیوه، کلرید جیوه تولید شد.

بدین صورت بود که متوجه شدند که وقتی فلزات را از فرآیند گرم کردن ویتریول ها حذف می شوند، آلوم ها، نمک ها و اسیدهای معدنی قوی را می توان بدست آورد.

یکی از مهم ترین اختراعات که از کشف اسیدهای معدنی بدست آمد، مخلوطی از اسید نیتریک و اسید کلریدریک به نسبت 3:1 بود که قادر به حل کردن طلاست و امروزه آن را با نام تیزاب سلطانی می شناسند. کشف مخلوط این دو اسید مبنی بر این نیست که اسید کلریدریک همان موقع کشف شد بلکه حدود 300 سال بعد جداسازی هیدروکلریک اسید اتفاق افتاد.

تحولات صنعتی در تولید اسید کلریدریک

در طول انقلاب صنعتی در اروپا تقاضا برای تولید مواد قلیایی افزایش یافت. یک فرآیند صنعتی جدید که توسط نیکولاس لبلانک در فرانسوی ایجاد شد، تولید ارزان کربنات سدیم در مقیاس بزرگ بود.

در این فرآیند لبلانک، نمک معمولی با استفاده از اسید سولفوریک، سنگ آهک و زغال سنگ به خاکستر سودا تبدیل می شود و کلرید هیدروژن به عنوان محصول جانبی آزاد می شود. تا قبل از این تحولات هیدروژن کلرید اضافی در هوا تخلیه می شود.

 ولی پس از تصویب قانون قلیایی بریتانیا تولید کنندگان خاکستر سودا موظف شدند گاز زائد را در آب حل کنند و اسید کلریدریک را در مقیاس صنعتی تولید کنند.

در قرن بیستم، فرآیند لبلانک به طور موثر با فرآیند solvay جایگزین شد. از آنجا که اسید کلریدریک قبلا به طور کامل به عنوان یک ماده شیمیایی مهم در کاربردهای متعدد استفاده می شد لذا علاقه تجاری باعث شد روش های تولید دیگری نیز به وجود آید که برخی از آن روش ها امروزه نیز استفاده می شود و رایج است.

پس از سال 2000، هیدروکلریک اسید عمدتا با جذب کلرید هیدروژن محصول جانبی از تولید ترکیبات آلی صنعتی ساخته شد.

تولید اسید کلریدریک

اسید کلریدریک معمولا به صورت صنعتی از حل کردن هیدروژن کلرید در آب تهیه و تولید می شود. برای تولید در مقیاس بزرگ که به آن فرآیند کلر آلکالی می گویند از ترکیب هیدروکسید، هیدروژن و کلر، هیدروکلریک اسید تولید می گردد.

خلوص اسید کلریدریک در بازار صنعتی

اسید کلریدریک غلیظ در گرید آزمایشگاهی تا خلوص 37 درص امکان تولید دارد. اما نرخ تبخیر آن به قدری زیاد است که نگهداری و استفاده از آن بسیار مشکل ساز می شود.

بنابراین بهترین درصد برای گرید صنعتی آن 30 تا 33 درصد می باشد که استفاده از آن را متعادل کند.

محلول های کلریدریک پایین تر از خلوص 30 درصد را به عنوان اسید موریاتیک برای مصارف خانگی عرضه می شود. البته عمدتا برای مصارف خانگی خلوص 5 تا 12 درصد کفایت می کند.

کاربردهای اسید کلریدریک

• هیدروکلریک اسید یک اسید معدنی قوی که در بسیاری از فرآیندهای صنعتی مانند پالایش فلزات استفاده می شود.
• از اسید Hcl به عنوان ماده اولیه برای تولید وینیل کلراید و دی کلرواتان استفاده می شود.
• یکی از مهم ترین کاربردهای اسید کلریدریک برای حذف زنگ و رسوب اکسید آهن از آهن و فولاد می باشد.
• استفاده از HCL در تولید محلول کلروفریک یا کلرید آهن مایع.
• کنترل و خنثی سازی PH محلول ها : در صنایعی مانند صنایع دارویی و غذایی از اسید کلریدریک با کیفیت برای کنترل ph  جریان های آب و برای خنثی سازی جریان های زباله و کنترل ph استخرها استفاده می شود.
• اسید هیدروکلریک با کیفیت بالا در بازسازی رزین های تبادل یونی استفاده می شود. تبادل کاتیونی به طور گسترده ای برای حذف یون هایی مانندNa+  و Ca2+  از محلول های آبی استفاده می شود و آب غیر معدنی تولید می کند. اسید برای شستشوی کاتیون ها از رزین ها استفاده می شود.
• اسید کلریدریک با خلوص کم در تولید تمیز کننده های خانگی مانند مایع من استفاده می شود.
• یکی از مهم ترین کاربردهای این اسید حل کردن کربنات کلسیم یا همان رسوب آب در خود می باشد.
• تولید چرم
• تولید ژلاتین

کاربردهای آزمایشگاهی هیدروکلریک اسید

اسید کلریدریک اسیدی است که در تیتراسیون برای تعیین مقدار بازها استفاده می شود. تیترهای اسیدی قوی به دلیل نقطه پایانی متمایزتر، نتایج دقیق تری می دهند.

نقش اسید کلریدریک در موجودات زنده

اسید معده یکی از ترشحات اصلی معده است که عمدتا از اسید کلریدریک تشکیل شده است. در واقع این اسید همان ماده ای است که باعث هضم غذا می شود. همچنین به عنوان مانعی در برابر میکروارگانیسم ها عمل می کند و از عفونت جلوگیری می کند.

ایمنی اسید کلریدریک

هیدروکلریک اسید یک اسید بسیار خورنده است که برای بافت های زنده خورنده است اما برای مواد پلاستیکی خورنده نیست. به همین دلیل هنگام کار با محلول حتما از دستکش های پلاستیکی استفاده شود.

یکی از دلایل اینکه این اسید را در گالن های پلاستیکی نگهداری می کنند دقیقا همین می باشد که در پلاستیک خورندگی ندارد.

اگر کار کردن با این اسید را بلد نیستید بهتر است در حین کار حتما از عینک محافظ و ماسک استفاده نمایید.

سوالات متداول

آیا اسید کلریدریک برای تولید مواد غذایی و نوشیدنی مضر است؟

صنایع غذایی برای فرآوری انواع محصولات غذایی از hydrochloric acid استفاده می کند. مواد غذایی و نوشیدنی ها حاوی مقادیر کمی از این اسید هستند که طبق گفته سازمان غذا و داروی ایالات متحده "در حین خوردن و هضم غذا، یا پس از جذب" خنثی و بافر می شوند. اسید کلریدریک درصورت استفاده به عنوان ماده بافر کننده و خنثی کننده، به طور کلی ایمن شناخته می شود.

چرا از کلریدریک در استخرها استفاده می شود؟

از کلریدریک برای تنظیم pH آب استخر شنا استفاده می شود. سطح کلر در آب استخر به PH آب بستگی دارد، که می تواند با مواد شیمیایی مانند اسید کلریدریک بهینه شود. اطلاعات بیشتر در مورد نگهداری از یک تجربه سالم و بی خطر استخر را می توانید در وب سایت CDC پیدا کنید.

آیا قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هیدروکلریک اسید خطرناک است؟

قرار گرفتن در معرض مزمن این اسید می تواند خطرناک باشد. مواجهه شغلی می تواند در محیط های صنعتی با استنشاق یا تماس پوستی در هنگام تولید و استفاده از اسید کلریدریک اتفاق بیفتد.

گزارش شده است که قرار گرفتن در معرض طولانی مدت باعث ایجاد برونشیت مزمن، درماتیت و حساسیت به نور در انسان می شود. موش هایی که به طور مزمن در معرض آزمایش های استنشاق بودند، ضایعاتی در حفره بینی و سایر عوارض جانبی تجربه کردند.

اطلاعات فنی و حفاظت ایمنی اسید هیدروکلریک

کد مدرک : 09-TD-HS 01-02

گروه :  مواد اولیه

نام :  اسید کلریدریک

١- ماهیت ماده

نام شیمیایی :  اسید کلریدریک

نام های مترادف : هیدروژن کلراید، اسید کلروهیدریک

شماره CAS  : Hydrogen chlorine 7647-01-0, water 7732-18-5

خانواده شیمیایی :  اسید غیرآلی

وزن مولکولی : 36/46

فرمول شیمیایی : HCl

2- هشدارهای حفاظتی

تماس با چشم :

این ماده بسیار خورنده می باشد. باعث سوزش و خوردگی چشم می گردد در موارد شدید سبب از تخریب بافت غشایی می گردد و علائم چشمی حاصل از تماس با این ماده به صورت قرمز شدن، آب افتادن و خارش چشمی نمایان می گردد.

تماس با پوست :

باعث سوزش، سوراخ شدن و خوردگی شدید و سوختن پوست در سطح تماس می گردد و التهابات پوستی حاصل از تماس با این ماده به صورت قرمز شدن، پوسته پوسته شدن، تاول زدن و خارش پوستی نمایان می گردد. حتما" در هنگام کار با این ماده از دستکش و لباس مناسب استفاده شود.

بلعیدن و خوردن :

باعث سوزش دهان و گلو و از بین رفتن بافت دهان و لب می گردد و آشوب معده می گردد.

تنفس :

باعث سوزش در دستگاه تنفسی و از بین رفتن بافت مجرای تنفسی می گردد و نیز در موارد شدید استنشاق این ماده، باعث ایجاد سرفه، خفگی و بند آمدن تنفس می گردد.

حریق :

این ماده نمی سوزد.

اثرات زیست محیطی :

برای محیط زیست مضر است.

3- کمکهای اولیه

تماس با چشم :

هرگونه لنز تماسی را خارج کنید. در صورت تماس فورا با آب فراوان چشمها را برای حد اقل 15 دقیقه بشویید و پلکها را در هنگام شستشو باز نگهدارید و برای شستشو از آب سرد استفاده نموده و فورا" به پزشک مراجعه نماید.

تماس با پوست :

اگر لباس با ماده آلوده گردید، فورا" کلیه لباس های آلوده را از تماس با پوست بدن خارج نموده و پس از آن با آب فراوان (زیر دوش) شستشو داده تا تمام آلودگی از روی پوست حذف گردد و از نرم کننده برای شستشو استفاده گردد. اگر قسمت آسیب دیده پوست گسترده بوده سطح پوست را با پماد ضد باکتری بپوشانید و فورا" به پزشک مراجعه شود. قبل از استفاده مجدد لباس ها، آنها را بایستی کاملا" شستشو گردند.

بلعیدن و خوردن :

مصدوم را وادار به استفراغ نکنید. (دهان و لبهای مصدوم را بررسی نموده تا در صورت مشاهده بافت صدمه دیده، نشان می دهد که مصدوم این ماده سمی را خورده است.) و سپس فورا" به پزشک مراجعه گردد.

تنفس :

اگر از این ماده استنشاق شده است فورا" مصدوم را به هوای آزاد و تازه منتقل نموده و مصدوم را آرام نموده و لباس های تنگ مصدوم همانند یقه و کمربند و کراوات را باز نموده و اگر تنفس نداشت به او تنفس مصنوعی بدهید. (نکته: در مواردی که ماده استنشاق شده سمی و یا خورنده می باشد برای فردی که تنفس مصنوعی (دهان به دهان) می دهد خطر داشته است). اگر مشکل در تنفس دارد به او اکسیژن بدهید. و فورا" به پزشک مراجعه گردد.

اطلاعات پزشکی :

علائم حیاتی فرد (دما، فشار خون و…) را مرتب چک کرده. به پزشک مراجعه شود.

4- اطفاء حریق

خطر آتش گیری :

این ماده نمیسوزد. تماس با فلزات، تولید گاز هیدروژن کرده که قابلیت شعله ور شدن را دارد و با مخلوط شدن با هوا سبب انفجار می گردد.

نحوه مناسب اطفاء :

از اسپری آب برای خنک کردن ظروف محتوی این ماده استفاده شود.

سایر توضیحات :

از اسپری یا مه آب برای کاهش بخارات این ماده استفاده شود. از اسپری کردن آب به منبع نشت این ماده خودداری شود.

5- احتیاطات شخصی

حفاظت پوست :

استفاده از دستکش حفاظتی مناسب مواد خورنده

حفاظت چشم :

از شیلد صورت استفاده شود

حفاظت بدن :

از عینک ایمنی استفاده شود

حفاظت تنفسی :

لباس مناسب (در مقابل خوردگی) بپوشید

6- احتیاطات محیطی

حفاظت محیط :

از ورود به سیستم فاضلاب محلی و آبراهه ها اجتناب گردد.

نظافت محیط آلوده :

• آلودگی جزیی محیط با ماده  :

با آب رقیق نموده و یا با یک ماده جاذب بی اثر، همانند خاک خشک و شن ماده را جمع نموده و در ظرف مخصوص حذف ضایعات جمع آوری نماید و جهت پاک سازی نهایی از محلول رقیق کربنات سدیم استفاده نماید.

• آلودگی وسیع محیط با ماده آلوده :

از ورود به سیستم فاضلاب محلی و آبراهه ها جلوگیری نموده، و با یک ماده جاذب بی اثر همانند خاک خشک و شن، ماده را جمع نموده و در ظرف مخصوص حذف ضایعات جمع آوری نماید و هرگز آب وارد ظرف جمع آوری ضایعات ننماید و با اسپری آب از پراکنده شدن بخارات اسید جلوگیری نموده و تا زمانیکه آلودگی به طور کامل برطرف نشده است محیط را محدود کرده و برای تمیز کردن از افراد آموزش دیده و تجهیزات ایمنی استفاده نماید.

7- طریقه دفع ضایعات مواد و بسته بندی

دفع ضایعات مواد : 

از ورود به سیستم فاضلاب محلی و آبراهه ها بدون اجازه نامه خاص، بایستی برای حذف آن اجتناب نموده و بر طبق مقررات و قوانین محلی بایستی عمل نماید.

دفع بسته بندی شده :

بر طبق مقررات و قوانین محلی بایستی عمل نماید.

8- جابجایی و انبار

شرایط محیطی :

دور از گرما و مواد ناسازگار (مواد آلی، مواد قابل اشتعال، رطوبت هوا، آب، مواد اکسید کننده، مواد احیاکننده، بازها، آمین ها، فلزات و…) نگهداری گردد.

شرایط جابجایی :

امکان آسیب دیدگی در برابر:

ضربه: جلوگیری شود

سقوط: جلوگیری شود

تکان شدید: جلوگیری شود

فشار: جلوگیری شود

شرایط نگهداری :

در بسته های محکم در بسته نگهداری شود. بسته ها در محیط سرد، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری شوند و از تماس آن با آب اجتناب نماید.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی

حالت فیزیکی : مایع

شکل فیزیکی : مایع فرار

رنگ : بی رنگ یا زرد کم رنگ

بو: دارای بوی تند

pH : اسیدی قوی 

حلالیت آب : در آب سرد و آب گرم حل می گردد

حلالیت در حلالهای آلی : قابلیت انحلال بسیار بالایی در الکلها دارد. در دی اتیل اتر حل می گردد

وزن مخصوص/دانسیته : (29.57% hcl solution) 1.15, (32% hcl solution)

دمای خود آتشگیری : اطلاعاتی در دسترس نمی باشد

نقطه اشتعال F.P این ماده نمی سوزد

نقطه ذوب (m.p) : 46.2 °C (31.24% hcl in water)

نقطه جوش (b.p) : 83 °C @760mm Hg (for 31% hcl in water)

فشار بخار : 16 kpa (20 °C)

10- پایداری و برهم کنش ها

پایداری : پایدار

مواد نا سازگار :  فلزات، مواد آلی، بازها، آلدهیدها، اپوکسیدها، عوامل کاهنده، عوامل اکسیدکننده، مواد قابل انفجار، استالدئیدها، کاربیدها، سیلیسیدها، سیاندیها، سولفیدها، فسفید

خطرات ناشی از تجزیه : کلر، گاز هیدروژن

سایر اطلاعات : برای بیشتر فلزات بسیار خورنده است. خاصیت خوردگی شیشه را ندارد

 11- سم شناسی

مسمومیت تنفسی :

LC50 (rat): 8300 mg/m³ (5666 ppm) (30-minute exposure)

LC50 (rat): 45600 mg/m³ (31008 ppm) (5-minute exposure)

مسمومیت غذایی :

LD50 (oral, rabbit): 900 mg/kg

مسمومیت از پوست :

۵/٠ میلی لیتر از محلول ٧١% این ماده به مدت ٤ ساعت سبب زخم ها و سوختگی بر روی پوست خرگوش ها می شود

مسمومیت چشمی :

محلول ١% از این ماده (٢۵/٠ نرمال) به مدت ٠٢ ثانیه سبب زخم در قرنیه چشم خرگوش ها می شود

اثرات حاد :

3mg/m³/2hrs از راه تنفسی برای انسان

سایر اطلاعات :

12- مقررات حمل و نقل

حمل و نقل راه آهن و جاده :

DOT Classification : Class 8 : Corrosive material

Identification : hydrochloric acid, Solution UNNA  : 1789 PG  : II

بوسیله تانکر با مخازن پلی اتیلن سنگین 4000 تا 5000 لیتری جابجا می شود.